حدّ ثابتى براى طول عمر بشر و ساير موجودات زنده وجود ندارد و مقدار آن را مى توان تغيير داد.
وجود افراد استثنايى
اگر از بحث گذشته چشم بپوشيم و فرض كنيم نوع انسان به طبع نخستين خود، حدّ ثابتى از عمر دارد; ولى با اين حال، اين موضوع را نمى توان به همه افراد تعميم داد زيرا معمولا در ميان انواع موجودات زنده هميشه افراد استثنايى وجود دارند كه با استانداردها و ضوابطى كه در علوم طبيعى و تجربى ديده ايم مطابقت ندارند; و حتّى گاهى علم از تفسير وضع آنها عاجز مى گردد.
در ميان افراد انسان اشخاصى ديده شده اند با حواس و ادراكات يا نيروهاى فوق العاده و كاملا استثنايى:
در ميان افراد يك نوع خاص از درخت يا حيوانات كه رشد و نموّ ظاهراً معيّنى دارند و يا عمر و سنّ ظاهراً محدود، افرادى ديده مى شوند كه تمام ضابطه ها و استانداردهاى نوع خود را مى شكنند و در يك شكل فوق العاده ظاهر مى شوند; مثلا:
1ـ جهانگردانى كه از اسكاتلند ديدن كرده اند از درخت عجيب و شگفت انگيزى نام مى برند كه قطر تنه آن 90 پاست و ميزان عمر آن را به پنجهزار سال تخمين زده اند!
2ـ در كاليفرنيا درختى را مشاهده كرده اند كه طول قامتش حدود يك صد متر! و قطرش در طرف پايين حدود 10 متر، و عمرش را به