بدون تشکیل حکومت اسلامى چگونه امکان پذیر خواهد بود؟ آیا به صرف توصیه و پند و اندرز در داخل مساجد و حسینیّه ها عدالت اجتماعى محقّق مى شود؟ آیا بدون داشتن قدرت اجرایى و اسباب و ابزار باز دارنده، و امکانات مجازات فاسدان و مفسدان اقتصادى، مى توان حقّ مظلومان را از ظالمان گرفت؟
همچنین آیا اعطاى آزادى به انسانها، و رهانیدن آنان از اسارت هاى هوا و هوس و ظلم ظالمان و ستمگران، بدون تشکیل حکومت اسلامى امکان پذیر است؟
بنابراین، آنها که مدّعى جدایى دین از سیاست اند، نه معناى سیاست را فهمیده اند و نه دین و برنامه هاى آن را به درستى شناخته اند.
آرى، اگر اهداف دین یک سلسله مسایل فردى ـ نظیر نماز و روزه و مانند آن ـ بود بدون تشکیل حکومت هم قابل اجرا بود (البتّه آن هم در سطح وسیع و گسترده امکان پذیر نبود) ولى مى دانیم که اسلام یک آیین اجتماعى فراگیر است و دستورات فراوان اجتماعى دارد، و لازمه اجرایى کردن آن تشکیل حکومت دینى است. لذا هنگامى که پیامبر اسلام (صلی الله علیه و آله) به مدینه هجرت نمود، و از شرّ دشمنان اسلام نجات پیدا کرد، در