صفحه ٣٧

دهید.(51)
 در مقابل فال بد، فال نیك است كه سبب امید و دلگرمى است و پیامبر صلى الله علیه وآله فال خوب را دوست مى ‏داشت.(52)
 از آنجا كه فال بد از قدیم الایام در میان بسیارى از اقوام به عنوان یك خرافه بوده و اكنون نیز وجود دارد، چند كلمه ‏اى درباره خرافات بیان مى‏كنیم.
 خطر خرافات‏
 خرافات مى‏تواند در عقیده و توحید انسان اثر گذارد. «ان الله فقیر»(53) همین كه آیه نازل شد: «كیست كه به خداوند قرض بدهد تا خداوند به او پاداش چند برابر عنایت كند»، جمعى (به جاى آنكه بگویند تعبیر به قرض گرفتن نوعى تشویق براى انفاق مردم است) گفتند: خداوند فقیر است و به وام گرفتن از ما نیاز دارد.
 فرشته ‏ها هم از تیر رس خرافات بشر دور نماندند، زیرا مردم جاهلیت آنها را دختران خدا مى ‏پنداشتند.
 عبادت هم با خرافات توأم گشت تا آنجا كه در كنار كعبه به جاى نماز كف مى‏زدند و سوت مى‏كشیدند.(54)
 نسل بشر در طول تاریخ به خاطر خرافات، بسیار تاوان داده است. زمانى دختران را زنده بگور مى‏كردند و چه خانواده‏ هایى به خاطر خرافه ‏ها از هم پاشیده شده است.
 خرافات در بستر جهل، نادانى، تلقین، آداب و رسوم غلط، افكار نابجاى نیاكان، تبلیغات دروغین، توطئه استعمارگران و رندان، سادگى مردم، دور بودن از علماى ربّانى و نداشتن