صفحه ١٤٣

* البتّه اسلام برای کار، ساعت و مرز قرار داده و به کسانی که در ایّام تعطیل کار می کنند، لقب متجاوز داده است.
* امام کاظم علیه السلام فرمود: مؤمن باید ساعات خود را بر چهار بخش تقسیم کند: ساعتی برای کار، ساعتی برای عبادت، ساعتی برای لذّت و ساعتی برای دوستان و رسیدگی به امور اجتماعی که در غیر این صورت انسان به صورت عنصری حریص در آمده و مورد تمام انتقادهایی که درباره ی حرص است قرار می گیرد.
* اسلام توجّه خاصّی به کیفیّت کار دارد، نه به مقدار و کمّیت آن.
* به هر حال اسلام به کار اهمّیت داده تا آنجا که در حدیث می خوانیم: خداوند بنده پرخواب و انسان بیکار را دشمن دارد. امام باقر علیه السلام فرمود: «کسی که در کار دنیایش تنبل باشد، در کار آخرتش تنبل تر است».
پیام ها:
1- خداوند، زمین را رام ساخته تا امکان تلاش و کوشش بشر بر روی آن فراهم باشد. «جَعَلَ لَکُمُ الْأَرْضَ ذَلُولًا فَامْشُوا فِی مَناکِبِها»
2- رزق از سوی خداوند است، ولی برای به دست آوردن آن تلاش لازم است. «فَامْشُوا فِی مَناکِبِها وَ کُلُوا مِنْ رِزْقِهِ»
3- هستی در حال حرکت و رو به تکامل است:
طبیعت برای انسان. «جَعَلَ لَکُمُ الْأَرْضَ ذَلُولًا»
انسان برای تلاش. «فَامْشُوا فِی مَناکِبِها»
تلاش برای رزق. «کُلُوا مِنْ رِزْقِهِ»
دنیا برای آخرت. «إِلَیْهِ النُّشُورُ»
4- کامیابی های دنیا نباید سبب غفلت از قیامت شود. «کُلُوا ... وَ إِلَیْهِ النُّشُورُ»