معارف بوک

39. متن روایت، که علاّمه مجلسى(رحمه الله)آن را در بحارالانوار، ج 74، ص 417، ح 39 آورده است، چنین است: قالَ عَلِىٌ(علیه السلام) لِجابِرِبْنِ عَبْدُاللّهِ الانْصارىّ: «یا جابِرُ قِوامُ الدُّنْیا بِاَرْبَعَة: عالِم مُسْتَعْمِلِ عِلْمَهُ، وَ جاهِل لایَسْتَنْکِفُ اَنْ یَتَعَلَّمَ وَجَواد لایَبْخَلُ بِمَعْرُوفِهِ وَفَقیر لایَبیعُ آخِرَتَهُ بِدُنْیاهُ، فَاِذا ضَیَّعَ الْعالِمُ عِلْمَهُ اسْتَنْکَفَ اَلْجاهِلُ اَنْ یَتَعَلَّمَ وَ اِذا بَخِلَ الْغَنِیُّ بِمَعْرُوفِهِ باعَ الْفَقیرُ آخِرَتَهُ بِدُنْیاهُ، یا جابِرُ مَنْ کَثُرَتْ نِعَمُ اللهِ عَلَیهِ کَثُرَتْ حَوَائِجُ النّاسِ اِلَیْهِ فَمَنْ قامَ للهِِ فیها بِما یَجِبُ فیها عَرَّضَها لِلَدَّوامِ وَ الْبَقاءِ وَ مَنْ لَمْ یَقُمْ فیها بِما یَجِبُ عَرَّضَها لِلَزَّوالِ وَالْفَناء; امام(علیه السلام)به جابر بن عبدالله انصارى فرمود: «اى جابر! ارکان دین و دنیا بر چهار چیز استوار است: 1. عالم و دانشمندى که علم خود را به کار گیرد، 2. نادانى که از فراگیرى سرباز نزند، 3. سخاوتمندى که در کار نیک بخل نورزد، 4. نیازمندى که آخرتش را به دنیا نفروشد; هرگاه عالم علمش را ضایع کند (و به آن عمل نکند) جاهل از فراگیرى علم خوددارى مى کند و زمانى که بى نیازان از نیکى بخل ورزند نیازمندان آخرت خود را به دنیا مى فروشند. اى جابر! کسى که نعمت فراوان خداوندى به او روى آورد نیاز مردم به او بسیار خواهد بود، در این حال آن کس که وظیفه خود را در برابر این نعمتهاى خداداد انجام دهد، به دوام و بقاى نعمت خویش کمک کرده است، و آن کس که چنین نکند آنها را در معرض زوال قرار داده است». این روایت در نهج البلاغه فیض الاسلام، کلمات قصار، کلمه 364 نیز آمده است.