صفحه ٤٩

4- عدالت را هر وجدان و فطرت سالمى مى پسندد. «أَ فَنَجْعَلُ الْمُسْلِمِينَ كَالْمُجْرِمِينَ»
5- استناد واستدلال بايد يا به كتاب آسمانى باشد كه حجّت است: «أَمْ لَكُمْ كِتابٌ» و يا به عقل «ما لَكُمْ كَيْفَ تَحْكُمُونَ» يا بر اساس تعهّد و پيمان «ام لكم ايمان بالغة»
6- كتاب هاى آسمانى تابع تمايلات لجام گسيخته انسان ها نيست. أَمْ لَكُمْ كِتابٌ ...
إِنَّ لَكُمْ فِيهِ لَما تَخَيَّرُونَ (در هيچ كتاب آسمانى نيامده كه هر چه خواستيد بشود.)
7- خداوند، هيچ تعهّدى نداده كه حقيقت همان چيزى است كه شما حكم مى كنيد. أَمْ لَكُمْ أَيْمانٌ ... إِنَّ لَكُمْ لَما تَحْكُمُونَ 

يَوْمَ يُكْشَفُ عَنْ ساقٍ وَ يُدْعَوْنَ إِلَى السُّجُودِ فَلا يَسْتَطِيعُونَ «42» خاشِعَةً أَبْصارُهُمْ تَرْهَقُهُمْ ذِلَّةٌ وَ قَدْ كانُوا يُدْعَوْنَ إِلَى السُّجُودِ وَ هُمْ سالِمُونَ «43»
روزى كه كار بر آنان دشوار شود و به سجده كردن دعوت شوند ولى نتوانند. ديدگانشان (از ترس) فرو افتاده و ذلّت و خوارى وجودشان را فرا گرفته است. آنان (در دنيا) به سجده دعوت مى شدند در حالى كه سالم بودند (ولى سجده نكردند و امروز ديگر عاجزند.)

نكته ها:
مراد از «يُكْشَفُ عَنْ ساقٍ» همان اصطلاحى است كه در فارسى مى گوييم: كارد به استخوانش رسيده است.
در حديثى از امام صادق عليه السلام مى خوانيم: در آن روز بر دهان ها مهر زده شود، ترس تمام وجود را فرا گيرد، چشم ها خيره و جان ها به حنجره ها رسد. «1»
در سوره فرقان آيه 60 مى خوانيم: «وَ إِذا قِيلَ لَهُمُ اسْجُدُوا لِلرَّحْمنِ قالُوا وَ مَا الرَّحْمنُ